انواع مصالح ساختمانی در ساختمان سازی، متریال هایی هستند که در احداث و تولید بسیاری از سازه ها استفاده می شوند. معمولا در ساخت و یا احداث یک سازه، از مصالح مختلفی می توانیم بهره مند شویم. این امر نیز با توجه به ترسیم نقشه های ساختمانی و اجرای طرح های مربوط به آنها صورت می گیرد. معمولا مصالح ساختمانی بسیاری در این خصوص وجود دارند که می توانیم به چوب، سیمان، فلز و البته آجر و بتن اشاره داشته باشیم. در ادامه ما قصد داریم انواع مصالح در ساختمان سازی و کاربرد هر مصالح را بررسی کنیم و جزییات مربوط به آن ها را مورد بررسی قرار دهیم پس تا انتها همراه ما باشید.
مصالح ساختمانی چه هستند؟
مصالح ساختمانی به متریال هایی گفته می شوند که در ساخت و احداث تولید سازه های مختلف می توانیم از آنها استفاده کنیم. مصالح نیز به صورت طبیعی و یا مصنوعی و البته خام و یا ترکیبی نیز هستند که هر کدام نیز ویژگی های بسیار خاص و منحصر به فردی را به خودشان اختصاص می دهند. معمولا متریال هایی مثل سیمان و فلز و البته آجر و بتن جز آن دسته از متریال هایی هستند که مقاومت بسیار بالایی دارند، و البته از نظر اقتصادی جهت استفاده در پروژه های مختلف بسیار مقرون به صرفه نیز هستند. امروزه در دنیای مدرن نیز در ساخت بسیاری از ساختمان ها می توانیم از مصالح ساختمانی نوین با کیفیت بهره مند شویم.
بررسی انواع مصالح ساختمانی بر اساس نحوه تولید
مصالح ساختمانی بر حسب تولید به صورت پیش ساخته و به شکل درجا هستند که در صنعت ساختمان تولید و مورد استفاده قرار می گیرند.
بررسی مصالح ساختمانی پیش ساخته
مصالح پیش ساخته به مصالحی گفته می شود که در کارخانه و برخی کارگاه ها تولید شده و سپس آن ها را به محلی که قرار است پروژه ها در آنجا انجام گیرند منتقل خواهند شد. استفاده از مصالح ساختمانی پیش ساخته می تواند به طور کلی هزینه های کلی پروژه و زمان اجرای طرح را کاهش دهد. این کار نیز باعث کاهش میزان ضایعاتی که در ساخت و ساز هستند نیز می شوند.
بررسی مصالح ساختمانی درجا
مصالح ساختمانی درجا نیز معمولا به آن دسته از مصالحی گفته می شوند که در محلی که قرار است که پروژه های ساخت و ساز انجام شوند، مورد استفاده قرار خواهند گرفت. در این خصوص می توانیم به ملات و البته قیرگونی درجا و اسکلت ساختمان و چهارچوب درجا و بتن درجا که به عنوان مصالح مورد استفاده قرار می گیرند اشاره داشته باشیم.
انواع مصالح ساختمانی براساس کاربرد آنها
مصالح ساختمانی و کاربردهای آن به شکل زیر است:
بررسی خاک رس
خاک رس جز خاک های چسبنده به حساب می آید که در ساخت و ساز نیز می توانیم از این نوع خاک استفاده کنیم. این خاک به خاطر فرسایش سنگ های دگرگونی و البته آذرین رخ می دهد و دارای دانه های ریز است که به این دانه ها کلوئید گفته می شود. این خاک را می توانیم جز آن دسته از متریال هایی در نظر بگیریم که برای کنترل دمای ساختمان و ایجاد پایداری گرما در ساختمان مورد استفاده قرار می گیرد. خاک رس در تولید سرامیک و کاشی و ملات گچ و خاک و ملات گل آهک استفاده می شود.
بررسی سنگ و انواع آن
سنگ یکی دیگر از مصالح مهم است که از گذشته تا به الان در حوزه ساختمان سازی و مصالح مربوط به آن نیز مورد استفاده قرار می گیرد. تمامی سنگ ها نیز دارای عنصری به نام سیلیس هستند و مواد تشکیل دهنده خاصی را نیز به خودشان اختصاص می دهند.
بررسی انواع سنگ ساختمانی
سنگ های ساختمانی که در طبیعت هستند به صورت گرانیت، مرمر، تراورتن، کوارتزیت، مرمریت، ماسه سنگ، سنگ گابرو و سنگ دیوریت هستند که در صنعت ساخت و ساز سنگ ها به صورت طبیعی و یا خام و البته غیر طبیعی و یا کارشده مورد استفاده قرار می گیرند. در حال کلی سنگ های طبیعی همان سنگ های رودخانه ای و سنگ های لاشه ای و سنگ های لایه ای و سنگ های کوهی نیز هستند.
کاربرد سنگ چیست؟
کاربرد سنگ ها در حوزه مصالح برای ساخت تونل ها و پل ها و همچنین کف سازی و نماسازی و دکوراسیون داخلی و ساخت پله استفاده می شود. به طور کلی کیفیت سنگ اگر بالا باشد می توانیم دوام بسیار بالایی را نیز برای سازه مورد نظر ، در نظر بگیریم.
بررسی چوب و انواع آن
چوب نیز یکی دیگر از عناصر مهم در حوزه مصالح است که می توانیم در طبیعت به آن دست یابیم.در انواع شرایط آب و هوایی نیز چوب ها کاربرد های متنوعی را به خودشان اختصاص می دهند. چوب ها نیز به صورت طبیعی و مصنوعی هستند. چوب طبیعی که در واقع همان چوب درختان جنگلی است که دارای رنگ و بافت طبیعی است و در انواع مختلف می توانیم آن را پیدا کنیم. چوب های مصنوعی نیز حاصل فرآوری چوب های طبیعی هستند و دربرابر نفوذ آب و حرارت و گردو غبار مقاومت بسیار خوبی را از خودشان نشان می دهند. در این خصوص می توانیم به ام دی اف، پلی وود، نئوپان و اچ دی اف در حوزه مصالح چوبی اشاره کنیم. در خصوص کاربردهای چوب می توانیم در ساخت درب و پنجره و بخش های برابری ساختمان ونماسازی بنا و کفپوش و دیوارپوش و راه پله و تیرهای چوبی از آن استفاده کنیم.
بررسی آجر و کاربرد های آن
آجر نیز یکی از مهمترین مصالح پرکاربرد در صنعت ساخت و ساز به حساب می آید.آجر از طریق خاک رس و مواد دیگر در کوره های آجر پزی از طریق حرارت بالا نیز تولید خواهد شد.
آجر ها نیز انواع دارند که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم:
- آجر معمولی اولین نوع آجر است که می توانیم در این بخش به آجر فشاری و آجر سفید و آجر قزاقی اشاره داشته باشیم.
- آجر سفالی یکی دیگر از انواع آجر است که به دو دسته سقفی و دیواری تقسیم می شود.
- آجر جوش نیز یکی دیگر از انواع آجر هایی است که در برابر ضربه، لب پریدگی و ساییدگی و مواد شیمیایی متنوع، مقاومت بسیار بالایی را از خودش نشان خواهد داد.
- آجر نسوز نیز جز آن دسته از آجرهایی است که نسبت به حرارت از خودش مقاومت بالایی را نشان می دهد. به این ترتیب از این
- آجر می توانیم در محیط هایی که حرارت بالایی دارند استفاده کنیم. اصلی ترین ماده هایی که در آجر نسوز استفاده شده، خاک رس ذوب نشدنی می باشد. این نوع آجر هیچ گونه مواد قلیایی و یا آهکی ندارد و در رنگ های مختلف می توانیم این آجر را در بازار پیدا کنیم.
- آجر سنگفرش از دیگر انواع آجرها به حساب می آید که در برابر سایش مقاومت بسیار بالایی را از خودش نشان می دهد و دارای جذب آب نیز است که از این طریق می توانیم برای سنگفرش کردن مکان های مختلف و کف سازی از این نوع آجر استفاده نماییم.
بررسی بتن و کاربردهای آن
بتن نیز یکی دیگر از انواع مصالح در ساختمان سازی که می توانیم از مخلوط آب و سیمان آن را بدست آوریم. انواع مختلفی از بتن وجود دارند که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم:- اولین نوع بتن، بتن سنگین است که دارای سنگدانه های سنگین نیز می باشد. وزن این بتن چیزی در حدود 2 تا 4 هزار کیلو گرم بر متر مکعب است.
- بتن سبک نیز یکی دیگر از انواع بتن است که سنگ دانه های آن مقدار وزن بسیار کمی را به خودشان اختصاص می دهند. در صورتی که وزن بتن از مقدار 1920 کیلوگرم بر متر مربع کمتر باشد، این مورد را می توانیم جز بتن های سبک نیز در نظر بگیریم. از این بتن معمولا برای ساخت بلوک های بتنی می توانیم استفاده کنیم.
- بتن متخلخل نیز نوعی دیگر از بتن است که روزنه و حفره هایی دارد که این بخش ها برای عبور آب و هوا مورد استفاده قرار می گیرند.
- بتن سبک هوادار نیز در مکان هایی که امکان ذوب و انجماد بتن ممکن است وجود داشته باشد مورد استفاده قرار می گیرد.
- بتن با مقاومت بالا نیز مقدار مقاومتش بیش از 40 مگا پاسکال خواهد بود، در صورتی که نسبت مقدار آب به سیمان کنترل شود، بتن به مقاومت بسیار بالایی تولید خواهد شد. از ویژگی های مهمی که می توانیم برای این بتن در نظر بگیریم این است که خواص مکانیکی بسیار بالایی دارد.
- بتن پلیمری نیز جز دیگر مواد پلیمری حساب می شود و برای اتصال سنگدانه های بتنی می توانیم از آن استفاده کنیم.
- بتن خود متراکم نیز از دیگر انواع بتن است که از طریق وزنی که دارد به صورت متراکم در می آید. از کاربردهای بتن می توانیم، ساخت پل ها و سد ها و کف سازی و تونل ها و کفش پوش ها اشاره کنیم.
بررسی آهن آلات و موارد مربوط به آن
آهن آلات نیز جز مصالح ساختمانی به حساب می اید و مقاومت بسیار بالا و قابلیت شکل پذیری نیز دارند. از انواع آهن آلات می توانیم به فولاد و مس و چدن و آلومینیوم و آلیاژهای آهن اشاره داشته باشیم. از کاربردهای آهن می توانیم به ساخت انواع ابزارهای ساختمانی مثل تیرآهن و انواع ورق ها و انواع درب ها و نبشی ها و انواع میلگرد ها اشاره داشته باشیم.
بررسی شیشه و انواع و کاربرد های آن
شیشه نیزیک ماده شفاف است که قابلیت عبور نور را به خودش اختصاص می دهد و در بخش های ساختمانی می توانیم از آن استفاده کنیم. شیشه ها انواعی دارند که در این خصوص شیشه رنگی و شیشه دوجداره و شیشه نشکن و شیشه ضد آتش و شیشه خم و بسیاری دیگر از موارد در حوزه ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرند. در خصوص کاربردهای شیشه می توانیم برای ساخت درب و پنجره و انواع نماکاری های ساختمانی و ساخت انواع آینه و ساخت ونورگیر و کاشی شیشه ای و انواع بلوک شیشه ای از آن استفاده کنیم.
بررسی گچ و انواع و کاربردهای آن
گچ یک نوع پودر نرم و سفید رنگ است که انواعی دارد که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم داشت: گچ سفید کاری برای پوشش سطح مورد استفاده قرار می گیرد. گچ میکرونیزه نیز برای سفید کاری و گچ بری استفاده می شود.در ادامه به می توانیم به گچ عاج که برای ساخت های پنل های پیش ساخته و گچ گیپتون که برای انواع سطح به کار می رود و گچ سیوا که برای جلوگیری از انتقال حرار و صوت استفاده می شود اشاره کنیم. از کاربردهای گچ، نیز می توانیم به ساخت ملات و سفیدکاری سقف و دیوارهای ساختمانی و ساخت پنل های پیش ساخته و المان های دکوراتیو اشاره داشته باشیم.
بررسی سیمان و انواع و کاربردهای آن
سیمان نیز در بین مصالح بسیار پر مصرف قرار می گیرد که شامل سیمان پرتلند، سیمان رنگی و سیمان نسوز است. از کاربردهای آن می توانیم به ساخت قطعات پیش ساخته و ساخت تونل ها و پل ها وراه سازی و تولید بتن اشاره کنیم.
همانطور که در بالا گفتیم از سیمان برای تولید بتن و ملات در ساختمان سازی استفاده میشود. ترکیب پودر سیمان و آب می تواند تبدیل به یک بتن قوی برای استحکاکم بخشی به ساختمان شود.
بررسی ملات و انواع و کاربردهای آن
ملات یک ماده چسبنده است که از ترکیب چند ماده بدست می آید، انواع ملات شامل ملات آبی، هوایی، ویژه، است.یکی از کاربرد های ملات استحکام و مقاوم سازی مصالح دیوار چینی مانند آجر استفاده می شود.
بررسی انواع مصالح جدید
انواع مصالح جدید شامل موارد زیر هستند:- اولین مورد بتن اسفنجی است که دارای قابلیت جذب آب است.
- پنل های گچی پیش ساخته برای ساخت دیوارهای کاذب به کار می روند.
- ورق پلی کربنات نیز جز ترمپوپلاستیک است و ظاهر شیشه ای دارد که در اجرای سقف کاذب به کار می رود.
- کاشی حرارتی مورد بعدی است که با تغییر دمای محیط رنگ آن تغییر می کند و در حوزه دکوراتیو کاربرد دارد.
- شیشه مات شونده هوشمند نیز نوع دیگری از شیشه است که برای پارتیشن بندی به کار می رود.
- پانل کامپوزیت آلوموینیومی نیز برای نماسازی ساختمان ها استفاده می شود.
در این مقاله ما انواع مصالح در ساختمان سازی و کاربرد هر مصالح را بررسی کردیم و جزییاتشان را نیز مورد بررسی قرار دادیم. نکته مهم این است که هر کدام از این مصالح کاربردهای متنوعی دارند و قیمت های مختلفی را می توانیم برای هر کدام ازاین مصالح در نظر بگیریم.